آموزش هاي مهارتي در مسير برنامه هاي توسعه اي دولت تدبير و اميد
در عصر حاضر، يكي از شاخص هاي تأثيرگذار در راهبردهاي رقابتي كشورها در فضاي بين المللي شاخص وضعيت و جايگاه كار و كارآفريني است كه در دستيابي دولت ها و ملت ها به توسعه همه جانبه نيز به عنوان يكي از اركان كليدي درنظر گرفته مي شود.در همين مسير، توسعه و ارتقاي سرمايه هاي انساني به عنوان يكي از عوامل مؤثر در توسعه و به ويژه بهره وري نيروي كار نيازمند تجهيز نيروي انساني با عنصر "مهارت" است.
سازمان آموزش فني و حرفه اي كشور به عنوان يکي از متوليان اصلي نظام آموزش مهارتي کشور با استراتژي کلان تربيت نيروي انساني مورد نياز بخش هاي مختلف توليدي، ارتقاي مهارت شاغلان مراکز توليدي و رصد تحولات فناوريهاي نوين جهاني در بخشهاي مختلف توليدي و اجراي آموزشها مبتني بر تغييرات فناوري، در سند راهبردي مهارت و فناوري خود را با 8 راهبرد، 27سياست و بيش از 250 برنامه عملياتي را در كشور تدوين نموده و براساس آن حركت مي كند.
سازمان آموزش فني و حرفه اي كشور با رسالت ارائه آموزشهاي مهارتي به جوانان جوياي كار در شهرها و روستاها، شاغلان بخشهاي مختلف اقتصادي كشور، دانشجويان و فارغ التحصيلان دانشگاهها، سربازان ، مددجويان زندانها و آسيب ديدگان اجتماعي باتوجه ويژه به جوانان، با داشتن حدود700 مركز آموزشي دولتي و 12 هزار آموزشگاه فني و حرفه اي آزاد فعال و فعاليت حدود 25 هزار مربي در بخش دولتي و خصوصي، به طور متوسط سالانه 2 ميليون نفر از اقشار مختلف جامعه را آموزش مي دهد كه حاصل آن ايجاد اشتغال و ارتقاي بهره وري نيروي انساني در بخش هاي صنعت، كشاورزي، خدمات و فرهنگ و هنر است.
در بخش دولتي126456012 نفر- ساعت در سال1393و 19550292نفر- ساعت در سه ماهه اول سال 1394آموزش هاي فني و حرفه اي توسط مراكز آموزش بخش دولتي، مراكز جوار دانشگاه، صنعت، پادگان و زندان ... به متقاضيان ارائه شده است.
در بخش خصوصي در سال 1393 اين سازمان 158418634 نفر- ساعت و در سه ماهه اول سال جاري 28564155 نفر- ساعت آموزش هاي فني وحرفه اي را توسط آموزشگاه هاي فني و حرفه اي آزاد تابع سازمان در سراسر كشور ارائه نموده است.
در راستاي تحقق «راهبرد حضور مؤثر درعرصه هاي بين المللي» تشكيل 20 ميز در حوزه ي آفريقا، اروپا، آسيا، کشورهاي همسايه و نيز سازمان ها و نهادهاي بين المللي، انعقاد تفاهم نامه همکاري با كشورهاي منطقه و آفريقايي، آموزش مربيان آموزش فني و حرفه اي منطقه از جمله كشورهاي لبنان، عراق و افغانستان، ارتباط با موسسات بين المللي ارزشيابي گواهينامه هاي مهارتي در زمينه بين المللي کردن اين گواهينامه ها، آموزش مربيان افغانستان و عراق و اتباع خارجي با همكاري كميسارياي عالي پناهندگان سازمان ملل متحد (UNHCR )، عقد تفاهم نامه با يونسكو، احداث و راه اندازي مرکز تخصصي آموزش خودرو 9 دي با همكاري كشور كره و همکاري با مؤسسات بين المللي صورت گرفته است.
در راستاي تحقق الزامات قانوني بند "ز" ماده 21 برنامه پنجم توسعه، اعتبارسنجي مراکز آموزشي دولتي و خصوصي سازمان آموزش فني و حرفه اي کشور در دستور کار قرار گرفته است كه از سال 1392 تا كنون در ارزيابي دروني مراكز دولتي700 مرکز دولتي در 31 استان و در ارزيابي بيروني 249 مرکز دولتي در 31 استان اعتبارسنجي و در اجراي رتبه بندي بخش خصوصي، صدور 3367گواهينامه رتبه بندي براي آموزشگاه هاي فني و حرفه اي آزاد در سال 1393 و سه ماهه اول 1394 صورت گرفته است.
در راستاي توسعه بخش خصوصي و تحقق اصل 44 قانون اساسي، بيش از 65 درصد از آموزش هاي سازمان در آموزشگاه هاي فني و حرفه اي آزاد اجرا مي شود. مشاركت تعاوني ها در اجراي آموزش هاي مهارتي، اجراي طرح اعطاي تسهيلات با نرخ ترجيحي براي احداث و خريد فضاي آموزشي و تأمين تجهيزات به آموزشگاه هاي آزاد و صدور مجوز تأسيس 44 آموزشگاه در اين زمينه صورت گرفته است.
در راستاي تقاضامحور نمودن آموزش هاي مهارتي، با برقراري تعامل با بخش هاي مختلف اقتصادي کشور بيش از 50 تفاهم نامه همکاري با بخش هاي خصوصي و دولتي در زير بخش هاي نيرو، فناوري هاي نوين راهبردي، انرژي هاي نو ، هوا و فضا ، صنعت خودرو ، صنعت فرش ، صنايع غذايي ، صنعت پوشاك و اصناف و اتحاديه ها ... منعقد و اجرايي شده است.
به منظورتوسعه بخش کشاورزي و روستايي، شناسايي بيش از 2هزار روستا، قطب بندي آموزش هاي كشاورزي، همكاري در اجراي طرح مهر كشاورزي، طراحي و اجراي الگوي آموزشي مبتني بر محيط کار در روستاها، پيگيري راه اندازي مراکز تخصصي کشاورزي، تهيه استانداردهاي کوتاه مدت آموزش روستايي، طراحي و اجراي الگوي نيازسنجي آموزش روستائيان و عشاير در 238شهرستان در 31 استان و همچنين برگزاري آموزش هاي مهارتي در 102كانون عشايري از جمله اقدامات راهبردي صورت گرفته مي باشد.
سازمان آموزش فني و حرفه اي کشور در راستاي توانمندسازي و مهارت آموزي اقشار آسيب پذير و آسيب ديدگان اجتماعي، تهيه طرح جامع توانمندسازي اقشار آسيب پذير و يا در معرض آسيب از طريق آموزش هاي مهارتي، برگزاري دوره هاي آموزشي معتادين بهبود يافته به تعداد 40 هزار و 573 نفر دوره/ معادل4،057،300 آموزش نفر- ساعت در سال 1393، تهيه طرح نياز سنجي آموزش معلولان با همکاري انجمن هاي تخصصي و اجراي آموزش براي آنان و آموزش در پادگان ها و زندان ها را اجرايي نموده است.
در بخش توسعه انتشارات علمي آموزشي، چاپ و نشر بيش از 324 عنوان كتاب و فصلنامه ، صورت گرفته است.
اجراي841390 ( نفر- مشاوره) در سال 1393 و 132649(نفر- مشاوره) در سه ماهه اول سال 1394 در بخش مشاوره و هدايت آموزشي – شغلي و رهگيري اشتغال 125924 نفر از مهارت آموختگان در سال 1393 و در سه ماهه اول سال جاري 23479 نفر رهگيري اشتغال بخشي ديگر از اقدامات اين سازمان بوده است.
سازمان آموزش فني و حرفه اي كشور به عنوان نماينده جمهوري اسلامي ايران در سازمان جهاني مهارت(WSI)، مسابقات ملي مهارت را هر ساله در سه مرحله شهرستاني، استاني و کشوري برگزار مي نمايد و به منظور حضور مؤثر كشور در عرصه بين الملل، و نشان دادن توانمنديهاي علمي و فناوري كشور، برگزيدگان دوسال متوالي مسابقات ملي مهارت را پس از حضور در اردوهاي آمادگي به صورت هر دو سال يك بار به مسابقات جهاني مهارت اعزام مي نمايد.
تا كنون 15 دوره مسابقات ملي مهارت دركشور برگزار شده و در سال جاري مرحله شهرستاني و استاني شانزدهمين دوره مسابقات ملي مهارت برگزار و مرحله كشوري در آبان ماه امسال برگزار مي شود.
در سال جاري تيم ملي مهارت جمهوري اسلامي ايران اعزامي به چهل و سومين مسابقات جهاني مهارت كه باحضور 59 كشور 21 تا 26 مرداد ماه در برزيل برگزار گرديد، موفق به كسب يك مدال نقره، يك مدال برنز و 8 ديپلم افتخار گرديد.
در اين دوره از مسابقات جهاني مهارت كارآموزان پرافتخار كشور عزيز اسلامي مان موفق به كسب يك مدال نقره در رشته آكواترونيك، يک مدال برنز در رشته طراحي وب و همچنين 8 ديپلم افتخار در رشته هاي رباتيك (تيمي دو نفره)، مکاترونيک (تيمي دو نفره)، جواهرسازي، تبريد و تهويه، مديريت سيستم هاي شبکه، راهكارهاي نرم افزاري براي تجارت، الکترونيک و فناوري طراحي گرافيک گرديدند.
سازمان آموزش فني و حرفه اي كشور اجراي طرح ارتقاء شايستگي هاي حرفه اي دانشجويان و دانش آموختگان دانشگاهي با رويکرد رفع نياز بازار کار کشور به نيروي متخصص، مصوب جلسه 3/9/93 شوراي عالي اشتغال با تمركز بر دانشجويان از طريق اجراي طرحهاي مهارت آموزي و توسعه مراکز دانشگاهي فني و حرفه اي، و فارغ التحصيلان دانشگاهي از طريق اجراي طرحهاي كارورزي و كارآموزي و ... در دستور كار خود قرار داده است.
طرح توانمندسازي و آموزش هاي مهارتي روستاييان، عشاير و مناطق محروم و مرزي کشور با رويکرد اشتغال پايدار، مصوب جلسه 4/9/1393 شوراي عالي اشتغال در اولويت برنامه هاي سازمان آموزش فني و حرفه اي كشور قرار گرفته است. اين طرح در 8 گام اساسي شامل: نيازسنجي و امکان سنجي، برنامه ريزي آموزشي و تعيين شيوه ارائه آموزش تدوين و بازنگري استانداردهاي آموزشي، منابع آموزشي و کمک آموزشي، جذب، تربيت و يا تامين مربي، آماده سازي فضا و تجهيزات آموزشي، مشاوره آموزشي و هدايت شغلي جامعه هدف، ثبت نام از کارآموزان، اجراي دوره هاي آموزشي، سنجش کارآموزان با برگزاري آزمون تئوري و عملي و صدور گواهينامه مهارتي به قبول شدگان و ارزيابي اثربخشي طرح، اخذ بازخورد و ارائه بازخوردها جهت بهبود فرآيند اجرايي طرح انجام مي شود.
طرح ملي آموزشي انفال؛ آموزش هاي فني و حرفه اي، نياز مشارکت فعال اقتصادي زنان لازمه اشتغال و توسعه پايدار و طرح ملي آموزشي فاطر؛آموزش هاي مهارتي به فرزندان كاركنان دولت دو طرح اجرايي اين سازمان در سال جاري است.
سازمان آموزش فني و حرفهاي كشور به منظور بسترسازي اجراي سند راهبردي مهارت و فناوري به عنوان نقشه راه تحول و نوسازي در مجموعه خدمات، فرآيندها و فعاليت هاي اين سازمان، باتوجه به اسناد بالادستي كشور همچون سند چشم انداز1404، سياست هاي کلي نظام اداري، اشتغال و اقتصاد مقاومتي، ابلاغ شده از سوي مقام معظم رهبري(مدظله العالي)، برنامهي پنجم توسعهي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي، و با نگاه به منشور كاري وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي، هرساله اقدام به تدوين " بسته اجرايي سازمان آموزش فني و حرفه اي كشور در سطح ستاد و صف" نموده و براساس آن مجموعه فعاليتهاي خود را اجرايي مي كند.
در سال جاري نيز اين بسته تحت عنوان "سند برنامه هاي تحول مهارت سازمان آموزش فني و حرفه اي كشور" كه مشتمل بر 2 بخش كليات و برنامه هاي اجرايي در 23 فصل تدوين شده است .
اميد آن است كه در سال دولت و ملت، همدلي و همزباني بتوانيم گام هاي مؤثري را در راستاي تحقق اهداف عاليه نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران و پيشبرد برنامه هاي توسعه اي دولت تدبير و اميد به ويژه در عرصه اشتغال و توليد برداريم.